Olympisch kwartier, Amsterdam

Interessante plek dit. Er is niet geprobeerd een hedendaags aftreksel van de Amsterdamse School te maken, maar een nieuwe wijk te creëren dat zich bewust is van de monumentale omgeving en de bouwtradities die daarbij horen. Een nieuwbouwwijk 'that is standing on the shoulders of giants'. Ik hou er wel van.

Plan Zuid van Berlage voorzag ook in de bouw van woningen ten westen van de Amstelveenseweg, maar door de toekenning van de Olympische Spelen aan Amsterdam werd dit gebied – ook decennialang na de Spelen in 1928 – gebruikt voor diverse sporten. Toen in de jaren 80 het idee ontstond om het Olympisch Stadion te slopen, werd een plan ontwikkeld om in het hele gebied woningen te bouwen. Na het behoud van het stadion werd het plan aangepast en teruggebracht tot wat nu het Olympisch Kwartier heet, waarbij de straten werden vernoemd naar Griekse Godinnen. Het was de bedoeling dat zowel planologisch als architectonisch de nieuwe wijk zou aansluiten bij Plan Zuid.

In totaal zijn er zes nieuw blokken gebouwd, die aansluiten op het blok uit 1928 van architect Lau Peters. Het stratenplan, met gesloten woonblokken met lange gevelwanden en ruime binnentuinen, past in de stijl van Berlages plan; de architectuur verraadt her en der Amsterdamse School invloeden. Zo is voor de plinten gebruik gemaakt van een andere kleur steen, zijn er rondingen op enkele hoeken, worden dakpannen als gevelversiering gebruikt, maar valt bovenal het creatieve gebruik van bakstenen op. Zo zijn aan de gevels van de zuidkant van de wijk verticale strips van bakstenen geplaatst. De driedimensionale aluminium huisnummers van de hand van Reinoud Oudshoorn zijn een opvallende knipoog naar de unieke typografie die zoveel Amsterdamse School panden siert.

'Forever in Stone' is een kunstwerk van Martijn Sandberg: stalen bakstenen vormen de (hevig abstracte) pixelachige woorden 'Forever', 'Again' en 'Stoned' in de bloembakgevels, die de meeste blokken op plintniveau omzoomen. Daarnaast heeft lichtkunstenaar Willem Hoebink zogenaamde moongates ontworpen; grote cirkelvormige neonbuizen in de grote entreepoorten van de woonblokken, die tevens een doorkijk vanaf de straat naar de binnentuinen vormen.

Over de invulling van de openbare ruimte is ook nagedacht. Zo staan overal straatlantaarns van het type ‘mast 1924 met Holbeinarmatuur’ (een afgeleide van de PW 24 van Pieter Marnette), hoewel dit type ook elders in Zuid is geplaatst. In de bakstenen gevel van het opvallend ronde gasreduceerstation op de hoek van de Amstelveenseweg en de Stadiongracht zijn stenen weggelaten zodat het woord GAS valt te lezen.

__

Architecten: Mulleners + Mulleners, Lafour en Wijk, Rudy Uytenhaak, Willem Hoebink 
Gebouwd: 2005-2008