Bouwen en leven op Plan Zuid

Het is een prachtig Amsterdamse School-blok aan de Amsteldijk, het ontwerp van Theo Lammers voor de coöpera­tieve bouwvereniging Eigen Hulp. Twee bewoners schreven de geschiedenis van dit ene gebouw in Plan Zuid.

Het moet in de lente en zomer van het jaar 1923 aan de Amsteldijk een af en aan rijden zijn geweest van paardenkarren, bakfietsen en (gemotoriseerde) wagens. Volgestouwd met huisraad en meubelen, koffers, dozen, zakken en kisten. Er wordt verhuisd. Iets meer dan 100 jaar geleden bouwt de coöpera­tieve bouwvereniging Eigen Hulp als deel van Berlages ‘Plan Zuid’ in Amsterdam 66 woningen voor de hogere middenklasse. Een mooi Amster­damse School-gebouw, vlak bij de Berlagebrug.

Bouwen en leven op Plan Zuid vertelt met een rijkdom aan teksten, documenten en foto’s de geschiedenis van dit gebouw en van zijn bewoners. Van het idealisme bij de oprichting van de bouw­vereniging en het enthousiasme van de beginjaren, via tragische en ongemakkelijke verhalen uit de oorlogstijd, het alledaagse leven van de jaren 60 tot 90, tot en met de opheffing van de vereniging in 2007, waarna de voormalige leden als eigenaren en buren nieuwe vormen van samenleven zoeken.

Van binnenuit, want zelf bewoners, geven Katja Kwastek en Sonja van der Valk de 66 woningen een geschiedenis. Inzoomend op één gebouw, brengen zij nieuwe aspecten van de sociale, economische en bouw­kundige geschiedenis van Amsterdam aan het licht.

Katja Kwastek en Sonja van der Valk, Bouwen en leven op Plan Zuid. Biografie van een gebouw en zijn bewoners (Uitgeverij Noord-Holland, 2025).

Amsterdam 750: fragment uit het boek.