Introductie
Mooi voorbeeld van het Nieuwe Bouwen, maar in de details is de invloed van de Amsterdamse School zichtbaar.
Mooi voorbeeld van het Nieuwe Bouwen, maar in de details is de invloed van de Amsterdamse School zichtbaar.
Officiële of officieuze naam | Tuinwijk-Zuid, Haarlem |
---|---|
Adres(sen) | Tuinwijklaan 1-43, Tuinwijklaan 2-44, Spaarnelaan 11-41 en Zonnelaan 1-51 |
Postcode(s) | 2012 RG |
Plaats (provincie) | Haarlem (Noord-Holland) |
Land | Nederland |
Huidige staat | Deels of volledig gerenoveerd |
Oorspronkelijke opdrachtgever | Woningbouwvereniging Tuinwijk |
Oorspronkelijke functie | Rijtjeshuizen |
Betrokken architect(en) | J.B. van Loghem |
Andere betrokken kunstenaars | Hendrik van den Eijnde |
Aanvang en oplevering | 1920 - 1922 |
Huidige eigenaar | Meerdere particuliere eigenaren |
Huidige functie | Rijtjeshuizen |
Soort monument | Rijksmonument |
Monumentnummer | 19841 |
Tuinwijk-Zuid ligt in het zuidelijk gebied van Haarlem, dat begrensd wordt door de Haarlemmer Hout en het Zuider Buiten Spaarne. Deze locatie behoorde tot de annexatie van 1927 samen met het zuidelijke deel van de Hout tot de gemeente Heemstede. Van Loghem ontwierp de woningen in opdracht van de woningbouwvereniging Tuinwijk in het toen nog Heemsteedse villapark Zuiderhout, waarvan het ruime en gebogen stratenplan in 1900 was ontworpen door L.A. Springer.
Tuinwijk-Zuid bestaat uit twee woonblokken van 86 aaneengeschakelde eengezinswoningen, gebouwd als middenstandswoningen. Van Loghem heeft elf typen ontwikkeld, aangeduid met een letter, van A tot K. Daarbinnen twee categorieën: de eerste met kolenhokuitbouw, portiek en balkon aan de voorzijde (Tuinwijklaan en Zonnelaan), en de tweede zonder deze eigenschappen maar met een luifel (Spaarnelaan). Van Loghem heeft varianten ontworpen bij de hoeken en de poorten. In hoogte is ook variatie: woningen van twee en van drie woonlagen. Bij de woningen met drie woonlagen is een terras met pergola opgenomen, de woningen met twee woonlagen treden meer terug in de rooilijn en hebben daardoor een diepere voortuin.
Ook een verenigingsgebouwtje maakt onderdeel uit van het complex. In de gevel van dit verenigingsgebouw is een gevelsteen aangebracht, vervaardigd door de Haarlemse beeldhouwer Hendrik van den Eijnde met wie Van Loghem jarenlang heeft samengewerkt.
Alle vensters, op de buitendeuren aan de voorzijde na, hebben ramen met glas in lood met 3 x 5 roeden. Van oorsprong zijn de plafonds, ook die in de woonkamers, donkerbruin gebeitst. In het trappenhuis zijn houten sierelementen aangebracht. In de muur tussen huiskamer en keuken was een doorgeefluikje aangebracht.
Tussen 1970 en 1972 wordt dit noodherstelplan uitgevoerd. In 1977 wordt door de gemeente de Werkgroep Tuinwijk-Zuid opgericht; hierin nemen zitting J.P. Kloos en vertegenwoordigers van de bewoners en van de diverse gemeentelijke diensten. Tuinwijk-Zuid wordt als complex op de voorlopige lijst van monumenten geplaatst; een jaar later wordt Tuinwijk-Zuid definitief als rijksmonument aangewezen. Begin jaren ‘90 zijn de 86 woningen gerenoveerd. Daarna is gestart met de verkoop van de huurwoningen aan particulieren eigenaren.
1. | Wim de Wagt en Jos Fielmich, Architectuurgids Haarlem (Uitgeverij 010 2005). |
2. | Drs. E. van der Kleij, Architectuur en stedebouw in Noord-Holland 1850-1940 (Waanders Uitgeverij 1993). |
Zoals veel ontwerpen van Van Loghem is ook Tuinwijk-Zuid een mengeling van Het Nieuwe Bouwen en de Amsterdamse School. Het is een bijzonder wijkje die gelukkig niet onder de sloophamer is terechtgekomen maar na een grondige renovatie weer het aanzien waard is.
Geboren en getogen in Amsterdam. De unieke bouwwerken van de Amsterdamse School zijn voor mij een vertrouwd beeld met opa's en oma's die allen in Oud Zuid woonden. In de jaren 80 werkte ik als reservist bij PTT Post en heb regelmatig op het postkantoor Gerard Terborgstraat (onderdeel van Het Nieuwe Huis op het Roelof Hartplein) gewerkt. Ook heb ik een dag op het postkantoortje op het Spaardammerplantsoen mogen doorbrengen. Helaas was ik in die tijd nog niet zo actief aan het fotograferen dat ik de interieurs op beeld heb vastgelegd.
Ik werk 4 dagen per week op de administratie Vergunningen van de Gemeente Amstelveen (en Aalsmeer). In mijn vrije tijd wandel ik veel, waarbij de camera altijd meegaat. De laatste tijd heb ik een toenemende interesse in de prachtige Amsterdamse School-stijl en ga regelmatig actief op zoek naar gebouwen of objecten.
Professionele kennis heb ik niet, maar met mijn beeldmateriaal en goed zoekwerk op internet hoop ik toch regelmatig een bijdrage te kunnen leveren aan deze mooie website.
Geen reacties voor dit gebouw.
Je moet eerst inloggen
voordat je een reactie kan plaatsen.
Als je nog geen account hebt, dan kan je je aanmelden voor een account.