Introductie
De door Harry Elte prachtig verbouwde synagoge (v.m.) van Utrecht.
Specificaties
Achtergrond
De synagoge is begonnen als de Doopsgezinde Kerk. In 1794 werd het pand gekocht door de Joodse Gemeente. In 1848 vond een eerste verbouwing plaats, in 1926 de tweede grote verbouwing, onder architectuur van Harry Elte.
Exterieur
Gestileerde baksteenverbanden, een dak van glas in lood, deuren met geometrische ramen. Lantaarns in het pand, sierrandjes op de pilaren, glas-in-loodramen. Een schitterende klok, boven op de vrouwengalerij.
Interieur
Deels nog aanwezig. Houtsnijwerk, mozaïek van zwarte en goudkleurige tegeltjes,.
Recente ontwikkelingen
Na de voltooiing en de inwijding van het complex in 1926 vonden er tot aan de Tweede Wereldoorlog nauwelijks wijzigingen plaats. In 1941 sticht een Nederlandse nazi brand in de synagoge, maar die kan snel worden geblust. De synagoge bleef in gebruik tot 1943 en het gebouw werd niet verwoest. Het kon op 10 mei 1945 weer worden ingewijd. In 1981 besloot de kleiner geworden joodse gemeenschap een deel van het gebouw, de grote zaal voor de hoge feestdagen, te verkopen aan een Amsterdammer die er een meubelzaak wilde beginnen. Echter, de ingrijpende verbouwing tot meubelshowroom wordt afgebroken naar aanleiding van een artikel in het Utrechts Nieuwsblad van 16 augustus 1983 over een zoektocht door bezorgde omwonenden naar een herbestemming van het pand. Het wordt gekocht door de evangelische Stichting Zending en Opwekking. In handen van deze stichting ondergaat de voormalige synagoge een grondige restauratie. Het dak wordt weer gesloten en de inmiddels in Amsterdam opgeslagen kerkbanken worden gered van vernietiging en teruggebracht in het interieur. Het gehele interieur, met het glas in lood in het daklicht en de boogramen, de kroonluchters en de lantaarns wordt hersteld en, voor zover dit mogelijk is, teruggebracht in de situatie van 1926. Dit geldt eveneens voor de inventaris zoals de Heilige Arke en de bima. Na een restauratie van elf maanden wordt op 8 september 1984 het gebouw heropend. Het gebouw wordt vanaf deze datum Het Broodhuis genoemd en is de plaats waar de evangelische gemeente Ruth haar samenkomsten houdt.
In het jaar 2000 vond in het gebouw een plechtigheid met de stichting Yad Vashem plaats. Bij deze gelegenheid werden enkele mensen door de Israëlische ambassade onderscheiden voor hun hulp aan joden gedurende de Holocaust.
Ondanks de zorgvuldige restauratie van het verkochte deel van het complex blijft het gebouw veel onderhoud vergen. Zo werd het Broodhuis in 2008 nog voorzien van een nieuw dak. De hulpsjoel, met 150 zitplaatsen, is nog altijd in gebruik en ook daar is rond 2008 groot onderhoud aan gepleegd. Behalve voor zondagse bijeenkomsten is het Broodhuis altijd geopend op de Open Monumentendagen en, met name in de zomerperiode, op zaterdagmiddagen. Op de galerij is een expositie in gericht over de geschiedenis en de restauratie van het gebouw en leden van de gemeente Ruth kunnen bezoekers rondleiden.
Gebruikte bronnen
1. |
Pim Gerritsen, Het synagogecomplex aan de Springweg in Utrecht. Geschiedenis scriptie TU Delft, herziene versie 2010. (Deze scriptie is te koop in de voormalige synagoge.) |
Links
Professionele of persoonlijke band met dit gebouw/blok
Eindelijk eens binnen kunnen kijken, in verband met Open Monumentendag 2015.
Ingezonden door: Richard Keijzer
De decaan op de HBS deed een beroepskeuzetest en ik kreeg de uitslag architect of ingenieur. Het is de laatste geworden, maar de belangstelling voor architectuur is gebleven. Later kwam typografie daar bij, met een zeer sterk accent op de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw. Fonts uit die tijd waren er eigenlijk niet (behalve het volledig uitgemolken Broadway) dus ben ik zelf maar wat gaan knutselen. Zie: http://fontenwerkplaats.blogspot.nl/
Reacties
Geen reacties voor dit gebouw.
Je moet eerst inloggen
voordat je een reactie kan plaatsen.
Als je nog geen account hebt, dan kan je je aanmelden voor een account.