• Een van de paraboolvormige trappenhuizen
    Een van de paraboolvormige trappenhuizen
    2012
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail gevel trappenhuis
    Detail gevel trappenhuis
    2012
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail gevel trappenhuis
    Detail gevel trappenhuis
    2012
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail ingang - deuren
    Detail ingang - deuren
    2006
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail voordeur
    Detail voordeur
    2006
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail gevel
    Detail gevel
    2006
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail gevel
    Detail gevel
    2007
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Monument aan de gevel
    Monument aan de gevel
    2006
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Paraboolvormige top van de gevel (trappenhuis)
    Paraboolvormige top van de gevel (trappenhuis)
    2007
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail kozijn
    Detail kozijn
    2012
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail voordeur
    Detail voordeur
    2006
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Gevel nrs. 104-118
    Gevel nrs. 104-118
    21/06/2011
    Annemarieke Verheij

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Vanaf het pleintje voor het vm postkantoor gezien
    Vanaf het pleintje voor het vm postkantoor gezien
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Kabouter tussen populieren, met het wapen van Oostzaan (beeld Hildo Krop)
    Kabouter tussen populieren, met het wapen van Oostzaan (beeld Hildo Krop)
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Gevelornament aan de zijde van de Knollendamstraat (Hildo Krop)
    Gevelornament aan de zijde van de Knollendamstraat (Hildo Krop)
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Portiek met cilinders trappenhuis
    Portiek met cilinders trappenhuis
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Ornament boven de portiek
    Ornament boven de portiek
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Trasraam, het onderste deel van de gevel
    Trasraam, het onderste deel van de gevel
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Uitbouw
    Uitbouw
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Houtwerk portiek
    Houtwerk portiek
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Bakstenen versiering
    Bakstenen versiering
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Gevel Oostzaanstraat met zolderverdieping
    Gevel Oostzaanstraat met zolderverdieping
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail zolderverdieping
    Detail zolderverdieping
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

  • Detail gevel Oostzaanstraat
    Detail gevel Oostzaanstraat
    2018
    Gert-Jan Lobbes

    Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk

Introductie

Een waardevolle en onmiskenbare schakel in de ontwikkeling van de Amsterdamse School in het algemeen en Michel de Klerk in het bijzonder.

Specificaties

Officiële of officieuze naam Spaarndammerplantsoen Amsterdam, eerste blok Michel de Klerk
Adres(sen) Spaarndammerplantsoen 134
Postcode(s) 1013 XT
Plaats (provincie) Amsterdam (Noord-Holland)
Land Nederland
Huidige staat Deels of volledig gerenoveerd
Oorspronkelijke opdrachtgever C. Kamphuis, Klaas Hille
Oorspronkelijke functie Etagewoningen / appartementen
Betrokken architect(en) Michel de Klerk
Andere betrokken kunstenaars
Aanvang en oplevering 1913 - 1915
Huidige eigenaar Ymere
Huidige functie Etagewoningen / appartementen
Soort monument Rijksmonument
Monumentnummer 5500

Achtergrond

In 1913 kreeg Michel de Klerk van projectontwikkelaars C. Kamphuis en K. Hille de opdracht voor een woonblok aan de noordzijde van het Spaarndammerplantsoen. Tot dat moment hadden architecten van woningbouwverenigingen nooit speciale aandacht besteed aan gevels die grenzen aan de binnenruimte van het bouwblok. Maar voor dit ontwerp besteedde De Klerk minstens zoveel aandacht aan de binnengevels als aan de straatgevels, wat op dat moment nieuw was in de Amsterdamse woningbouw.

Exterieur

Het woonblok staat op een rechthoekig stuk grond met een lengte van circa honderd meter. Het gebouw telt vier woonlagen en een zolderverdieping. De bovenste verdiepingen hebben een eigen gevel van terracotta tegels met een motief. De gevel is op zich regelmatig en het meest in het oog springende zijn de trappenhuizen die met een parabolische kap iets uit de gevel springen. In de gevels zijn bijna alle motieven te zien die de architecten van de Amsterdamse School later herhaaldelijk zouden toepassen, zoals horizontale, zeshoekige en gebogen ramen, verschillende soorten bakstenen die op verschillende manieren zijn gemetseld en op sommige plaatsen abstracte vormen als versieringen, evenals de houten bekleding met golfmotieven tegen de bovenverdieping. De paraboolvormen zijn typische Amsterdamse Schoolelementen die geen enkele constructieve bijdrage leveren maar essentieel zijn voor de totale gevelcompositie. De kleine ruitjesvensters in de trappenhuizen wijzen volgens sommigen op Deense invloeden, maar kunnen ook als typisch Amsterdams worden gezien.

Vanwege de kosten werd beeldhouwwerk in deze tijd nog sporadisch toegepast. Hildo Krop vervaardigde hier zijn vroegste werk. Op de hoeken van de Krommeniestraat en de Oostzaanstraat werden eenvoudige terracotta beelden aangebracht. Het gaat om een kabouter tussen twee populieren, gezeten op de wapens van Krommenie respectievelijk Oostzaan. Een schets van De Klerk uit 1914 is waarschijnlijk de basis voor het beeldhouwwerk geweest. Vandaag de dag zijn door slijtage de kabouters niet gemakkelijk meer herkenbaar, zeker niet aan de Oostzaanstraat.

Interieur

Ik ben er nooit binnen geweest en heb nooit foto's van interieurs gezien, maar heb niet de indruk dat het interieur opvallende elementen heeft.

Recente ontwikkelingen

De kleine vensterpartijen hebben oorspronkelijk een kleine roedeverdeling die echter voor een groot deel is verwijderd.

Gebruikte bronnen

1. A. Pronkhorst en S. van Ginneken. De Amsterdamse school. (Rijswijk 2003), p.38.

Links

1. http://rijksmonumenten.nl/monument/5500/huizenblok/amsterdam/
2. http://www.timswings.nl/hildokrop/werken-in-nederland/beelden/b-2-kabouters/

Professionele of persoonlijke band met dit gebouw/blok

Het gebouw heeft een vrij statig en ingetogen uiterlijk. Ik vind het stijlvol. Het is een waardevolle en onmiskenbare schakel in de ontwikkeling van de Amsterdamse School in het algemeen en Michel de Klerk in het bijzonder, op weg naar nog fantasierijker en uitbundiger gebouwen. Deze ontwikkeling is (onder meer) heel goed af te lezen bij een blik op de trappenhuizen van het tegenoverliggende tweede blok, waar de halfronde uitsteeksels lijken op die van het eerste blok, maar veel geprononceerder en gedurfder zijn.

Ingezonden door: Gert-Jan Lobbes

Gert-Jan Lobbes Ik zoek naar details van de Amsterdamse School die je pas opvallen als je langere tijd kijkt naar objecten. Fotograferen helpt om die details te ontdekken. De toppers van deze unieke stroming vind je op vele websites en horen natuurlijk ook thuis op Wendingen. Mijn voorkeur heeft echter om architecten, gebouwen en interieurs in kaart te brengen die nauwelijks aandacht krijgen. Want wie kent tegenwoordig Kruyswijk, Franswa, Boterenbrood of Roodenburgh - om maar een paar namen te noemen? Bekendheid kan bovendien bijdragen aan behoud van erfgoed, onbekend erfgoed kan zomaar verdwijnen. Mijn Amsterdamse Schoolfoto's zijn onder meer gebruikt in de brochure van de Amsterdamse Open Monumentendag 2016, voor tentoonstellingen van Museum Het Schip en De Dageraad, in het boek over Publieke Werken en in het boek naar aanleiding van 100 jaar De Dageraad. Over vondsten op architectuurgebied twitter ik vaak voorafgaand aan publicatie: https://twitter.com/gertjan_lobbes

Reacties

Geen reacties voor dit gebouw.

Je moet eerst inloggen voordat je een reactie kan plaatsen.
Als je nog geen account hebt, dan kan je je aanmelden voor een account.