• De voorzijde van de kerk.
    De voorzijde van de kerk.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Voorgevel.
    Voorgevel.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Toren.
    Toren.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Detail toren.
    Detail toren.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Metselwerk.
    Metselwerk.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Toegangsdeuren.
    Toegangsdeuren.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Detail deur.
    Detail deur.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Raam met glas in lood.
    Raam met glas in lood.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Interieur.
    Interieur.
    2016
    Noorderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Interieur.
    Interieur.
    2016
    Nooderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Glas in lood in het grote raam.
    Glas in lood in het grote raam.
    2017
    Noorderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Glas-in-loodramen.
    Glas-in-loodramen.
    2017
    Nooderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Glas in lood.
    Glas in lood.
    2016
    Noorderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Interieur met de oorspronkelijke inrichting.
    Interieur met de oorspronkelijke inrichting.
    vermoedelijk jaren 30/40
    Noorderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Oorspronkelijke kansel en orgel.
    Oorspronkelijke kansel en orgel.
    vermoedelijk jaren 30/40
    Noorderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Vlak na oplevering.
    Vlak na oplevering.
    jaren 30
    Noorderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Eerste steen.
    Eerste steen.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • De kerk op een oude ansichtkaart.
    De kerk op een oude ansichtkaart.
    vermoedelijk jaren 30
    Noorderlicht gemeente

    Noorderkerk, Zeist

  • Vele jaren later is het beeld weinig gewijzigd.
    Vele jaren later is het beeld weinig gewijzigd.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Details.
    Details.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Gevelversiering.
    Gevelversiering.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Zijgevel.
    Zijgevel.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Glas- in-loodramen
    Glas- in-loodramen
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Detail voorgevel.
    Detail voorgevel.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • De toren.
    De toren.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • De torenbekroning.
    De torenbekroning.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

  • Ensemble kerkgebouw en toren.
    Ensemble kerkgebouw en toren.
    2017
    Gert-Jan Lobbes

    Noorderkerk, Zeist

Introductie

Een van de maar liefst drie kerkgebouwen in Zeist met Amsterdamse School-invloeden.

Specificaties

Officiële of officieuze naam Noorderkerk, Zeist
Adres(sen) Bergweg 92B
Postcode(s) 3707 AE
Plaats (provincie) Zeist (Utrecht)
Land Nederland
Huidige staat Deels of volledig gerenoveerd
Oorspronkelijke opdrachtgever Gereformeerde kerk
Oorspronkelijke functie Kerk
Betrokken architect(en) B.W. Plooij
Andere betrokken kunstenaars
Aanvang en oplevering 1930 - 1931
Huidige eigenaar Noorderlichtkerk
Huidige functie Kerk
Soort monument Gemeentelijk monument
Monumentnummer

Achtergrond

De gereformeerde kerk van Zeist ontstond in 1838 als afgescheiden gemeente. De Noorderkerk verving de Oosterkerk op de Slotlaan uit 1890. Op 5 september 1930 werd door de bejaarde ds. W. Verhoef de eerste steen gelegd voor een nieuwe kerk die was ontworpen door architect B. W. Plooij. Plooij woonde en werkte in Amersfoort en had toen al 34 protestantse kerken op zijn naam staan. Zes jaar later zou hij ook nog eens een nieuwe Oosterkerk in Zeist ontwerpen, ditmaal echt in het oosten van de plaats, aan de Woudenbergseweg 44.

Op 20 mei 1931 werd de Noorderkerk in gebruik genomen. Een jaar later kreeg de kerk een bronzen luidklok. Hierop stond 'Beatus populus qui clangorem' (Welzalig het volk dat de jubelroep kent - psalm 89 : 16a). De klok werd in 1943 door de Duitsers meegenomen. In 1948 plaatste de firma Concordia uit Midwolda een nieuwe klok. In 1954 kreeg de kerk een andere naam: Bergwegkerk. Met de vernieuwing van het liturgisch centrum in 1987 verdwenen een paar rijen banken. De NoorderLicht-gemeente ontstond in 2002 door het samengaan van twee SOW-gemeentes in Zeist-Noord: de Hervormde Shalomgemeente en de Gereformeerde Noorderwijk. Vanaf dat moment wordt de kerk NoorderLicht-kerk genoemd.

Exterieur

De Noorderkerk werd „gebouwd met rooden waalsteen en met verglaasde pannen afgedekt" en kreeg een „32 meter hoogen toren met een leiendak". Volgens een krant maakte de kerk „een zeer rustigen indruk" en was het „een sieraad voor Zeist en omgeving". De in sobere Amsterdamse School-stijl uitgevoerde kerk (zakelijk expressionistisch) bestaat uit twee rechthoekige bouwmassa’s, die met hun grote zadeldaken haaks op elkaar staan. Links van de voorste bouwmassa bevindt zich een aangebouwde toren, die verticaal geleed is en een koepelvormige top heeft. De puntgevel is symmetrisch: in het midden de toegang met rechthoekig inspringend siermetselwerk, rechts en links een drietal vensters en erboven een groot spitsboogvenster.

Interieur

Het interieur volgt de door dr. Abraham Kuyper gegeven voorschriften voor waaiervormige kerkbanken, gericht op het liturgisch centrum. Het betreft in feite één grote ruimte zonder galerijen, die van drie zijden door hoge ramen met glas in lood wordt verlicht. De paraboolvormige spanten rusten in de hoeken op zichtbare korbelen en komen in het centrum van de kerk samen. De kerk beschikte bij de bouw over ongeveer 700 zitplaatsen. Het orgel bevindt zich boven het liturgisch centrum, recht tegenover de ingang. Het werd in 1931 gebouwd door H.W. Flentrop van het Zaanse familiebedrijf met een lange traditie in orgelbouw en -restauratie. Sindsdien is het een aantal keren gewijzigd en uitgebreid.

Recente ontwikkelingen

Het interieur is gemoderniseerd. Het eikenhouten gewelf, oorspronkelijk gelakt en van een eenvoudige versiering voorzien, is tegenwoordig geelgroen gelakt, met donkerder accenten. Het liturgisch centrum is in de loop der jaren sterk vereenvoudigd. De vaste kansel is verwijderd, de houten lambriseringen langs de wanden en het plafond zijn geschilderd. Overwogen wordt de oorspronkelijke kleurstelling deels terug te brengen.

Links

1. http://www.digibron.nl/search/detail/36d8a14e0270c941496509454763c159/kerkbrand-werd-spoedig-gestuit-en-gebluscht
2. https://www.noorderlichtgemeente.nl

Professionele of persoonlijke band met dit gebouw/blok

Eén van de twee kerken van Plooij in Zeist en één van de maar liefst drie kerken in Zeist met Amsterdamse School-elementen. Met dank aan Jan Piet Barthel van de Noorderlicht-gemeente Zeist voor het ter beschikking stellen van teksten en foto's. Oude foto's, boeken, verhalen, van alles wat te maken heeft met de geschiedenis van de Bergwegkerk en de Shalomgemeente kunnen worden aangeleverd via de website van de kerkgemeente,

Ingezonden door: Gert-Jan Lobbes

Gert-Jan Lobbes Ik zoek naar details van de Amsterdamse School die je pas opvallen als je langere tijd kijkt naar objecten. Fotograferen helpt om die details te ontdekken. De toppers van deze unieke stroming vind je op vele websites en horen natuurlijk ook thuis op Wendingen. Mijn voorkeur heeft echter om architecten, gebouwen en interieurs in kaart te brengen die nauwelijks aandacht krijgen. Want wie kent tegenwoordig Kruyswijk, Franswa, Boterenbrood of Roodenburgh - om maar een paar namen te noemen? Bekendheid kan bovendien bijdragen aan behoud van erfgoed, onbekend erfgoed kan zomaar verdwijnen. Mijn Amsterdamse Schoolfoto's zijn onder meer gebruikt in de brochure van de Amsterdamse Open Monumentendag 2016, voor tentoonstellingen van Museum Het Schip en De Dageraad, in het boek over Publieke Werken en in het boek naar aanleiding van 100 jaar De Dageraad. Over vondsten op architectuurgebied twitter ik vaak voorafgaand aan publicatie: https://twitter.com/gertjan_lobbes

Reacties

Geen reacties voor dit gebouw.

Je moet eerst inloggen voordat je een reactie kan plaatsen.
Als je nog geen account hebt, dan kan je je aanmelden voor een account.