Introductie
Een van de maar liefst drie kerkgebouwen in Zeist met Amsterdamse School-invloeden.
-
De voorzijde van de kerk2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Voorgevel2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Toren2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Detail toren2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Metselwerk2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Toegangsdeuren2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Detail deur2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Raam met glas in lood2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
.JPG)
Interieur2016Noorderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
.JPG)
Interieur2016Nooderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Glas in lood in het grote raam2017Noorderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Glas in lood ramen2017Nooderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Glas in lood2016Noorderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Interieur met de oorspronkelijke inrichtingvermoedelijk jaren 30/40Noorderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Oorspronkelijke kansel en orgelvermoedelijk jaren 30/40Noorderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Vlak na opleveringjaren 30Noorderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Eerste steen2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
De kerk op een oude ansichtkaartvermoedelijk jaren 30Noorderlicht gemeenteNoorderkerk, Zeist
-
Vele jaren later is het beeld weinig gewijzigd2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Details2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Gevelversiering2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Zijgevel2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Glas in lood ramen2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Detail voorgevel2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
De toren2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
De torenbekroning2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
-
Ensemble kerkgebouw en toren2017Gert-Jan LobbesNoorderkerk, Zeist
Specificaties
| Officiële of officieuze naam | Noorderkerk, Zeist |
|---|---|
| Adres(sen) | Bergweg 92B |
| Postcode(s) | 3707 AE |
| Plaats (provincie) | Zeist (Utrecht) |
| Land | Nederland |
| Huidige staat | Deels of volledig gerenoveerd |
| Oorspronkelijke opdrachtgever | Gereformeerde kerk |
| Oorspronkelijke functie | Kerk |
| Betrokken architect(en) | B.W. Plooij |
| Andere betrokken kunstenaars | |
| Aanvang en oplevering | 1930 - 1931 |
| Huidige eigenaar | Noorderlichtkerk |
| Huidige functie | Kerk |
| Soort monument | Gemeentelijk monument |
| Monumentnummer |
Achtergrond
De gereformeerde kerk van Zeist ontstond in 1838 als afgescheiden gemeente. De Noorderkerk verving de Oosterkerk op de Slotlaan uit 1890. Op 5 september 1930 werd door de bejaarde ds. W. Verhoef de eerste steen gelegd voor een nieuwe kerk die was ontworpen door architect B. W. Plooij. Plooij woonde en werkte in Amersfoort en had toen al 34 protestantse kerken op zijn naam staan. Zes jaar later zou hij ook nog eens een nieuwe Oosterkerk in Zeist ontwerpen, ditmaal echt in het oosten van de plaats, aan de Woudenbergseweg 44.
Op 20 mei 1931 werd de Noorderkerk in gebruik genomen. Een jaar later kreeg de kerk een bronzen luidklok. Hierop stond 'Beatus populus qui clangorem' (Welzalig het volk dat de jubelroep kent - psalm 89 : 16a). De klok werd in 1943 door de Duitsers meegenomen. In 1948 plaatste de firma Concordia uit Midwolda een nieuwe klok. In 1954 kreeg de kerk een andere naam: Bergwegkerk. Met de vernieuwing van het liturgisch centrum in 1987 verdwenen een paar rijen banken. De NoorderLicht-gemeente ontstond in 2002 door het samengaan van twee SOW-gemeentes in Zeist-Noord: de Hervormde Shalomgemeente en de Gereformeerde Noorderwijk. Vanaf dat moment wordt de kerk NoorderLicht-kerk genoemd.
Exterieur
De Noorderkerk werd „gebouwd met rooden waalsteen en met verglaasde pannen afgedekt" en kreeg een „32 meter hoogen toren met een leiendak". Volgens een krant maakte de kerk „een zeer rustigen indruk" en was het „een sieraad voor Zeist en omgeving". De in sobere Amsterdamse-Schoolstijl uitgevoerde kerk (zakelijk expressionistisch) bestaat uit twee rechthoekige bouwmassa’s, die met hun grote zadeldaken haaks op elkaar staan. Links van de voorste bouwmassa bevindt zich een aangebouwde toren, die verticaal geleed is en een koepelvormige top heeft. De puntgevel is symmetrisch: in het midden de toegang met rechthoekig inspringend siermetselwerk, rechts en links een drietal vensters en erboven een groot spitsboogvenster.Interieur
Het interieur volgt de door dr Abraham Kuyper gegeven voorschriften voor waaiervormige kerkbanken, gericht op het liturgisch centrum. Het betreft in feite één grote ruimte zonder galerijen, die van drie zijden door hoge ramen met glas in lood wordt verlicht. De paraboolvormige spanten rusten in de hoeken op zichtbare korbelen en komen in het centrum van de kerk samen. De kerk beschikte bij de bouw over ongeveer 700 zitplaatsen. Het orgel bevindt zich boven het liturgisch centrum, recht tegenover de ingang. Het werd in 1931 gebouwd door H.W. Flentrop van het Zaanse familiebedrijf met een lange traditie in orgelbouw en -restauratie. Sindsdien is het een aantal keren gewijzigd en uitgebreid.Recente ontwikkelingen
Het interieur is gemoderniseerd. Het eikenhouten gewelf, oorspronkelijk gelakt en van een eenvoudige versiering voorzien, is tegenwoordig geelgroen gelakt, met donkerder accenten. Het liturgisch centrum is in de loop der jaren sterk vereenvoudigd. De vaste kansel is verwijderd, de houten lambriseringen langs de wanden en het plafond zijn geschilderd. Overwogen wordt de oorspronkelijke kleurstelling deels terug te brengen.Links
| 1. | http://www.digibron.nl/search/detail/36d8a14e0270c941496509454763c159/kerkbrand-werd-spoedig-gestuit-en-gebluscht |
| 2. | https://www.noorderlichtgemeente.nl |
Professionele of persoonlijke band met dit gebouw/blok
Eén van de twee kerken van Plooij in Zeist en één van de maar liefst drie kerken in Zeist met Amsterdamse School elementen. Met dank aan Jan Piet Barthel van de Noorderlicht-gemeente Zeist voor het ter beschikking stellen van teksten en foto's. Oude foto's, boeken, verhalen, van alles wat te maken heeft met de geschiedenis van de Bergwegkerk en de Shalomgemeente kunnen worden aangeleverd via de website van de kerkgemeente,
Ingezonden door: Gert-Jan Lobbes
Ik zoek naar details van de Amsterdamse School die je pas opvallen als je langere tijd kijkt naar objecten. Fotograferen helpt om die details te ontdekken. De toppers van deze unieke stroming vind je op vele websites en horen natuurlijk ook thuis op Wendingen. Mijn voorkeur heeft echter om architecten, gebouwen en interieurs in kaart te brengen die nauwelijks aandacht krijgen. Want wie kent tegenwoordig Kruyswijk, Franswa, Boterenbrood of Roodenburgh - om maar een paar namen te noemen? Bekendheid kan bovendien bijdragen aan behoud van erfgoed, onbekend erfgoed kan zomaar verdwijnen. Mijn Amsterdamse Schoolfoto's zijn onder meer gebruikt in de brochure van de Amsterdamse Open Monumentendag 2016, voor tentoonstellingen van Museum Het Schip en De Dageraad, in het boek over Publieke Werken en in het boek naar aanleiding van 100 jaar De Dageraad. Over vondsten op architectuurgebied twitter ik vaak voorafgaand aan publicatie: https://twitter.com/gertjan_lobbes
Reacties
Geen reacties voor dit gebouw.
Je moet eerst inloggen
voordat je een reactie kan plaatsen.
Als je nog geen account hebt, dan kan je je aanmelden voor een account.