Introductie
Stoere kerk voor onverschrokken volk op het Groninger land van architect Egbert Reitsma. Een vluchthaven, dat ziet men direct.
Stoere kerk voor onverschrokken volk op het Groninger land van architect Egbert Reitsma. Een vluchthaven, dat ziet men direct.
Officiële of officieuze naam | Gereformeerde Kerk, Appingedam - exterieur |
---|---|
Adres(sen) | Dijkstraat 73 |
Postcode(s) | 9901 AP |
Plaats (provincie) | Appingedam (Groningen) |
Land | Nederland |
Huidige staat | Deels of volledig gerestaureerd |
Oorspronkelijke opdrachtgever | Kerkbestuur |
Oorspronkelijke functie | Kerk |
Betrokken architect(en) | Egbert Reitsma |
Andere betrokken kunstenaars | |
Aanvang en oplevering | 1926 - 1927 |
Huidige eigenaar | Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt |
Huidige functie | Kerk |
Soort monument | Rijksmonument |
Monumentnummer | 509407 |
Nadat de uit 1868 daterende oude kerk in 1926 in vlammen was opgegaan, kreeg Reitsma de opdracht op deze plek een nieuwe kerk te bouwen. Een muur van de oude kerk, de oostgevel, bleef behouden en werd door Reitsma opgenomen in het bouwplan. De oude pastorie staat er ook nog en is met de kerk verbonden. Het gebouw is van 1928 tot 2009 in gebruik geweest als godshuis voor de Gereformeerde Kerk, na 2004 de Protestantse Kerk in Nederland. Tegenwoordig is Centrum Kabzeël er gevestigd en vinden er ook andere activiteiten dan kerkdiensten plaats.
De entree, met drie dubbele deuren, bevindt zich aan de zuidzijde. Boven de entree zijn in de gevelwand elf smalle glas-in-loodramen aangebracht met in sierlijke letters "geref. kerk". In de noordgevel, die aan het water van het Damsterdiep ligt, bevinden zich in het uitstekende gedeelte twee deuren. Hierboven een forse muurdam, die de middenscheiding vormt en die boven het dak uittorent. Een vergelijkbare muurdam zien we bijvoorbeeld ook bij Reitsma's kerk in Andijk. In het dak bevinden zich aan beide zijden vier langwerpige lichtdoorlatende stroken met glas-in-lood. Bij de dakvoet (zonder dakgoot!) staan uitmetselingen die de wand versterken, maar ook de plaats markeren waar zich de enorme gewelfspanten bevinden. Oorspronkelijk staken deze verzwaringen een stuk boven de dakvoet uit en ook waren ze voorzien van een uitstekend betonnen blok. Hierdoor werd de plastische werking van de gevel aanzienlijk versterkt. In zijn boek schrijft Kees van der Ploeg dat zij al voor 1940 zijn vervangen door eenvoudige vlakke afdekkingen, waarschijnlijk om onderhoudstechnische redenen.
In 1977 werd de kerk inwendig uitgebreid met een galerij en een trappenhuis, volgens een plan dat Reitsma al bij het ontwerp had voorzien. De uitbouw daarvoor had hij al bij de bouw gerealiseerd.
1. | J.J. Falize, 'De kerkbouw tussen de wereldoorlogen, 'De Amsterdamse School' in Honderdvijftig jaar gereformeerde kerkbouw, red. R. Steensma en C.A. van Swigchem; en doctoraalscriptie van J.J. Falize, Rijksuniversiteit Groningen. |
2. | Kees van der Ploeg en Teo Krijgsman (foto's), Egbert Reitsma, architect 1892 - 1976. Meester in baksteen (Uitgeverij Noordboek, 2014). |
3. | Justin E.A. Kroesen, 'Dr. Regnerus Steensma (1937-2012). Een bio-bibliografie'. In: Jaarboek voor liturgieonderzoek 29 (2013) 7-44. |
4. | Anje Reenders, De kerk van Egbert Reitsma in Appingedam. Een opvallende verschijning in de historische binnenstad. |
Richard Keijzer: Zeer bijzondere gevels.
Gert-Jan Lobbes: Geweldig dat dit gebouw zo mooi is gerestaureerd!
De decaan op de HBS deed een beroepskeuzetest en ik kreeg de uitslag architect of ingenieur. Het is de laatste geworden, maar de belangstelling voor architectuur is gebleven. Later kwam typografie daar bij, met een zeer sterk accent op de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw. Fonts uit die tijd waren er eigenlijk niet (behalve het volledig uitgemolken Broadway) dus ben ik zelf maar wat gaan knutselen. Zie: http://fontenwerkplaats.blogspot.nl/
Geen reacties voor dit gebouw.
Je moet eerst inloggen
voordat je een reactie kan plaatsen.
Als je nog geen account hebt, dan kan je je aanmelden voor een account.