• Ingang
    Ingang
    juni 2015
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Nieuwe Achtergracht 100
    Nieuwe Achtergracht 100
    juni 2015
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • De situatie voor de extra verdieping.
    De situatie voor de extra verdieping.
    ca. 1925
    Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Centrale gedeelte boven de ingang.
    Centrale gedeelte boven de ingang.
    juni 2015
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • GGD
    GGD
    juni 2015
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Dé gevellantaarn
    Dé gevellantaarn
    juni 2015
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Lantaarn
    Lantaarn
    juni 2015
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Lantaarn
    Lantaarn
    juni 2015
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Deur
    Deur
    juli 2016
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Detail deur
    Detail deur
    juli 2016
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Detail deur
    Detail deur
    juli 2016
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Detail deur
    Detail deur
    juli 2016
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Huisnummer
    Huisnummer
    juli 2016
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Lege vlaggenmasthouder
    Lege vlaggenmasthouder
    juli 2016
    Marcel Westhoff

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Centraal bureau GG&GD
    Centraal bureau GG&GD
    1924
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Ingang centraal bureau GG&GD
    Ingang centraal bureau GG&GD
    1924
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Centraal bureau GG&GD
    Centraal bureau GG&GD
    periode 1924-1930
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Centraal bureau GG&GD
    Centraal bureau GG&GD
    periode 1924-1930
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Centrale hal Centraal bureau GG&GD
    Centrale hal Centraal bureau GG&GD
    1924
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Centrale hal Centraal bureau GG&GD
    Centrale hal Centraal bureau GG&GD
    1924
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Wachtruimte TBC consultatiebureau, met wandschildering van J.H. Grégoire.
    Wachtruimte TBC consultatiebureau, met wandschildering van J.H. Grégoire.
    eind jaren '20
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Wachtruimte TBC consultatiebureau, met wandschildering van J.H. Grégoire.
    Wachtruimte TBC consultatiebureau, met wandschildering van J.H. Grégoire.
    Eind jaren '20
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Ingang centraal bureau GG&GD
    Ingang centraal bureau GG&GD
    ca. 1990
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Monumentale lamp aan de voorgevel van het GGD gebouw
    Monumentale lamp aan de voorgevel van het GGD gebouw
    ca. 2010
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Glas in loodramen van Jacoba van Heemskerck, ontwerp uit 1921
    Glas in loodramen van Jacoba van Heemskerck, ontwerp uit 1921
    2010
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Glas in loodramen van Jacoba van Heemskerck, ontwerp uit 1921
    Glas in loodramen van Jacoba van Heemskerck, ontwerp uit 1921
    2010
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Hal Centraal bureau GGD met trap naar TBC wachtruimte
    Hal Centraal bureau GGD met trap naar TBC wachtruimte
    ca. 1924/25
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • Bouw extra verdieping in 1926
    Bouw extra verdieping in 1926
    1926
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

  • De genie verwijdert de fundamenten van bierbrouwerij het Haantje voor het nieuwe GG&GD hoofdgebouw
    De genie verwijdert de fundamenten van bierbrouwerij het Haantje voor het nieuwe GG&GD hoofdgebouw
    1922
    Foto-archief GGD Amsterdam

    Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam

Introductie

Dit door Publieke Werken gebouwde pand, met een bijzonder fraaie gevellantaarn en dito deur, is nog steeds in gebruik bij de dienst waarvoor het ruim 90 jaar geleden gebouwd werd.

Specificaties

Officiële of officieuze naam Centraal Bureau (v.m.) GGD Amsterdam
Adres(sen) Nieuwe Achtergracht 100
Postcode(s) 1018 XZ
Plaats (provincie) Amsterdam (Noord-Holland)
Land Nederland
Huidige staat Deels uitgebreid of vernieuwd (nieuwbouw)
Oorspronkelijke opdrachtgever Gemeente Amsterdam
Oorspronkelijke functie Gebouw / complex voor geestelijke gezondheidszorg
Betrokken architect(en) Publieke Werken
Andere betrokken kunstenaars
Aanvang en oplevering 1922 - 1924
Huidige eigenaar Gemeente Amsterdam
Huidige functie Gebouw / complex voor (geestelijke) gezondheidszorg
Soort monument Gemeentelijk monument
Monumentnummer 0363/WN0463

Achtergrond

De GG & GD, de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst, was eerder verspreid over diverse gebouwen in de stad. Die locaties werden echter te klein voor de groeiende dienst en bovendien vaak niet meer voldeden aan de eisen. De gemeenteraad besloot daarom in 1921 tot de bouw van dit nieuwe hoofdkantoor. Als locatie hiervoor werd voor de Nieuwe Achtergracht 100 gekozen, op de plek waar vroeger de bierbrouwerij "Het Haantje" had gestaan. Na de sloop van deze brouwerij kon men in 1922 met de bouw beginnen.

Op de begane grond was de Amsterdamsche Vereeniging tot Bestrijding van Tuberculose gevestigd. Tbc-patiënten hoefden daardoor geen trappen meer te lopen, wat in eerdere gebouwen tot problemen leidde.

In 1926 bleek het gebouw toch te klein en werd een vierde verdieping toegevoegd. De krullerige sierelementen op het dak verdwenen hierbij. In de jaren 1970 breidde de dienst uit naar het naastgelegen pand van de Joodsche Invalide, waar het huidige hoofdkantoor is gevestigd.

Exterieur

Het symmetrische pand heeft met z'n natuurstenen plint, door natuursteen omlijste raampartijen, en conventioneel metselwerk een wat formele uitstraling die niet direct aan de Amsterdamse School doet denken. Het is met name het centrale gedeelte dat het meest expressief en onmiskenbaar Amsterdamse School is: de ingang met het erboven gelegen trappenhuis, de fraaie vormgegeven houten dubbele deur in naar boven taps toe lopende natuurstenen erker, de welving en aparte raampartijen in de gevel hierboven, de ruitjes met wiebervormige roedeverdeling ten weerszijde van het portiek, en niet te vergeten de grote lantaarn boven de ingang.

Deze grijskleurige, ijzeren lantaarn heeft vier lagen horizontale witglazen venstertjes, een sierkrul aan de onderkant, een pluimachtige versiering op de afgerond bovenkant, en hangt met behulp van sierlijk krullend gietijzer aan de bakstenen gevel.

Interieur

De schilders Bronkhorst en Gregoire decoreerden het interieur, terwijl Jacoba van Heemskerck een geschilderd raam voor het trappenhuis maakte.

Het gebouw was voorzien van de moderne snufjes, zoals centrale verwarming, een lift en een rechtstreekse telefoonverbinding met politie en brandweer, het stadhuis, de ziekenhuizen en de zittingslokalen.

Recente ontwikkelingen

Het pand is nog steeds in gebruik door de GGD Amsterdam.

Gebruikte bronnen

1. Han Israëls en Annet Mooij, Aan de Achtergracht. 100 jaar GG&GD Amsterdam Op blz. 106 van het boekstaat een uitgebreide beschrijving van het gebouw en het interieur, met foto's. Het is te downloaden op de website van de GGD, zowel in PDF bestand als in ePub bestand.

Links

1. http://www.ggd.amsterdam.nl/ggd/organisatie/ggd
2. http://020apps.nl/1850-1940/Nieuwe_Achtergracht/100

Professionele of persoonlijke band met dit gebouw/blok

Ik voeg dit gebouw toe omdat ik zag dat er op Wendingen nog geen beschrijving van aanwezig was. Het is bijzonder dat het gebouw nog voor zijn oorspronkelijke doel gebruikt wordt anno 2016!

Ingezonden door: Wietske van Raalte

Wietske van Raalte

Reacties

Geen reacties voor dit gebouw.

Je moet eerst inloggen voordat je een reactie kan plaatsen.
Als je nog geen account hebt, dan kan je je aanmelden voor een account.